حکم تراشیدن ریش از نظر مراجع
احکام ریش تراشی
پرسش ۱. تراشیدن ریش تمام صورت با ماشین یا تیغ چه حکمی دارد؟
همه (به جز بهجت و صافی):تراشیدن ریش خواه با تیغ باشد یا ماشین بنابر احتیاط واجب حرام است.(۱)
صافی و بهجت:تراشیدن ریش حرام است.(۲)
پرسش ۲. آیا گذاشتن ریش پروفسوری کفایت میکند؟
امام، خامنهای، بهجت، صافی، نوری و سیستانی:خیر، تراشیدن مقداری از ریش (دو طرف گونهها) نیز حکم تراشیدن تمام آن را دارد.(۳)
تبریزی، مکارم و فاضل:اگر چانه و اطراف آن (یک چهارم صورت) تراشیده نشود، به طوری که در وقت مواجهه صدق کند ریش دارد، کفایت میکند.(۴)
پرسش ۳. منظور از صدق ریش چیست؟
همه:منظور آن است که در عرف مردم به آن ریش بگویند.(۵)
پرسش ۴. آیا منظور از تراشیدن ریش همان تیغ زدن است یا ماشینهای نمره پایین را هم شامل میشود؟
همه:هر وسیلهای که موهای صورت را بتراشد به گونهای که عرف مردم بگویید ریش ندارد، خواه با تیغ باشد یا ماشین و یا هر ابزاردیگری.(۶)
پرسش ۵. گذاشتن خط ریش چه حکمی دارد؟
همه:تراشیدن روی گونهها (بصورت خط ریش) اشکال ندارد.(۷)
مجوز ریش تراشی
پرسش ۶. تراشیدن ریش با تیغ یا ماشین ریشتراشی برای هنرمندی که کارش آن را اقتضاء میکند چه حکمی دارد؟
همه:با توجه به اینکه میتوان بوسیله گریم و مانند آن ریش صورت را به شکل تراشیده شده نمایان کرد، تراشیدن آن اشکال دارد.(۸)
پرسش ۷. افرادی که در اثر ریش گذاشتن احساس خارش میکنند و یا اینکه در محیطی بسر میبرند که اگر آن را نتراشند گرد و غبار در لابلای موی صورتش جمع میشود وظیفه چیست؟
همه:مشکل یاد شده مجوز ریش تراشی نیست.(۹)
پرسش ۸. چنانچه گذاشتن ریش برای صورت ضرر داشته باشد تکلیف چیست؟
همه:در فرض مذکور، تراشیدن ریش صورت اشکال ندارد.(۱۰)
پرسش ۹. اگر انسان برای این که توهین مردم را نشنود، ریشش را بزند چه حکمی دارد؟
گذاشتن ریش برای مسلمانی که به دینش اهمیت میدهد باعث خواری و سرشکستگی نیست و با مسخره کردن دیگران، احکام خداوند عوض نمیشود. مگر آنکه استهزاء و خواری به حدی برسد که تحمل آن نزد عقلاء امر غیرعادی و حرج محسوب شود در این فرض میتواند ریش خود را بزند.(۱۱)
پرسش ۱۰. آیا برای این که انسان در بعضی محیطها انگشت نما نشود میتواند صورت خود را با تیغ بتراشد؟
همه:خیر.(۱۲)
پرسش ۱۱. آیا تراشیدن موهای کم صورت به منظور رشد و پرشدن آن اشکال دارد.
همه:اگر موهای صورت کم بوده به طوری که صدق ریش بر آن نکند، تراشیدن آن مانعی ندارد.(۱۳)
تراشیدن سبیل
پرسش ۱۲. حکم تراشیدن سبیل و بلند گذاشت آن چیست؟
تراشیدن آن اشکال ندارد ولی بلند نمودن آن به مقداری که هنگام خوردن و آشامیدن با غذا یا آب برخورد کند مکروه است.(۱۴)
———————-
پی نوشت ها:
۱) امام، استفتاءات، ج ۲، مکاسب محرمه، س ۷۹؛ نوری، استفتاءات، ج ۱، س ۴۹۲ و ۴۹۳؛ مکارم، استفتاءات، ج ۲، س ۷۵۰ و ۷۵۳؛ تبریزی، استفتاءات، س ۱۰۸۹ و ۱۰۹۶؛ فاضل، جامعالمسائل، ج ۱، س ۹۵۷ و ۹۵۵؛ سیستانی، سایت، ریش تراشی، س ۱ و ۳؛ خامنهای، اجوبه، س ۱۴۲۱ و ۱۴۱۶؛ دفتر:وحید.
۲) صافی، جامع الاحکام، ج ۲، س ۱۷۴۰ و ۱۷۴۲؛ بهجت، توضیح المسائل، متفرقه، م ۴.
۳) امام، استفتاءات، ج ۲، مکاسب محرمه، س ۸۴؛ وحید، منهاج الصالحین، ج ۳،
م ۴۳؛ خامنهای، اجوبه، س ۱۴۱۳؛ سیستانی؛ سایت، ریش تراش، س ۱ و ۳؛ صافی، جامع الاحکام، ج ۲، س ۱۷۴۳؛ بهجت، توضیحالمسائل، متفرقه، س ۴؛ نوری، استفتاءات، ج ۱، س ۴۹۲ و ۴۹۳.
۴) مکارم، استفتاءات، ج ۲، س ۷۵۱؛ فاضل، جامعالمسائل، ج ۱، س ۹۵۵ و ج ۲، س ۹۴۱؛ تبریزی، استفتاءات، س ۱۰۸۷.
۵) تبریزی، استفتاءات، س ۱۰۹۱؛ دفتر:همه.
۶) امام، استفتاءات، ج ۲، مکاسب محرمه، س ۷۹؛ بهجت، توضیح المسائل، متفرقه، م ۴؛ نوری، استفتاءات، ج ۱، س ۴۹۴؛ مکارم، استفتاءات، ج ۲، س ۷۵۱ و ۷۵۳؛ تبریزی، استفتاءات، س ۱۰۹۱ و ۱۰۹۹؛ فاضل، جامعالمسائل، ج ۱، س ۹۵۷؛ صافی، جامعالاحکام، ج ۲، س ۱۷۴۲؛ سیستانی، سایت، ریش تراش، س ۱۰ و ۶ و ۱۵؛ دفتر:وحید.
۷) بهجت، توضیحالمسائل، متفرقه، م ۴؛ سیستانی، سایت، ریشتراشی، س ۱۱؛ صافی، جامعالاحکام، ج ۲، س ۱۷۴۳؛ خامنهای، اجوبه، س ۱۴۲۴؛ فاضل، جامع المسائل، ج ۱، س ۹۵۵؛ تبریزی، استفتاءات، س ۱۰۹۶؛ مکارم، استفتاءات، ج ۲، س ۷۵۱؛ نوری، استفتاءات ج ۱، س ۴۹۳؛ دفتر:وحید، امام.
۸) دفتر:همه.
۹) امام، استفتاءات، ج ۲، مکاسب محرمه، س ۸۷؛ صافی، جامع الاحکام، ج ۲، س ۱۷۴۶؛ دفتر:همه.
۱۰) امام، استفتاءات، ج ۲، مکاسب محرمه، س ۸۸؛ سیستانی، منهاج الصالیحین، ج ۲، م ۴۶؛ تبریزی، صراط النجاه، ج ۲، س ۹۰۵؛ خامنهای، اجوبه، س ۱۴۱۸؛ دفتر:وحید، نوری، صافی، بهجت، فاضل و مکارم.
۱۱) خامنهای، اجوبه، س ۱۴۱۸؛ مکارم، استفتاءات، ج ۲ س ۷۵۳؛ تبریزی، صراط النجاه، ج ۲، س ۹۰۵ و التعلیقه علی منهاج الصاحین، م ۴۳؛ وحید، منهاج الصالحین، ج ۳، م ۴۳؛ سیستانی، منهاج الصالحین، ج ۲، م ۴۶؛ دفتر:صافی، بهجت، وحید، فاضل، امام.
۱۲) دفتر:همه.
۱۳) امام، استفتاءات، ج ۲، مکاسب محرمه، س ۸۰؛ مکارم، استفتاءات، ج ۲، س ۷۵۳ و ج ۱، س ۵۷۰؛ تبریزی، استفتاءات، س ۱۰۹۶؛ فاضل، جامعالمسائل، ج ۱، س ۹۵۶ و ۹۶۰ و ۹۵۸؛ سیستانی، سایت، ریش تراشی، س ۱۴؛ دفتر:وحید، بهجت، نوری و صافی.
۱۴) امام، استفتاءات، ج ۲، مکاسب محرمه، س ۸۰ و ۸۵؛ خامنهای، اجوبه، س ۱۴۱۵؛ تبریزی، استفتاءات، س ۱۰۹۶؛ نوری، استفتاءات، ج ۱، س ۴۹۶؛ صافی، جامع الاحکام، ج ۲، س ۱۷۴۴؛ دفتر:بهجت، مکارم، وحید و فاضل و سیستانی.