در مناطقی که در بعضی از اوقات، طول روز بیست ساعت یا بیشتر است، تکلیف روزه گرفتن و نماز خواندن در آنجا چیست؟
در مناطقی که در بعضی از اوقات، طول روز بیست ساعت یا بیشتر است، تکلیف روزه گرفتن و نماز خواندن در آنجا چیست؟
کشور سوئد در شمال کرهی زمین قرار گرفته است. که این کار باعث میشود ما در تابستان شب نداشته باشیم و در زمستان روزهای کوتاهی داشته باشیم و این حالت آب و هوایی، بر نمازهایمان تاثیر بدی گذاشته است.
مثلا در تابستان بخاطر تاریک نشدن هوا مجبور هستیم نماز شبمان را تقریبا ساعت ۱۲ شب بخوانیم و نماز صبح مان را ۱-۲ ساعت بعد از نماز شبمان بخوانیم. این امر باعث میشود که ما یا باید تا ساعت ۲ بیدار بمانیم یا این که چندین بار از خواب بیدار شویم تا نماز مان را ادا کنیم. ولی در زمستان به خاطره کوتاه بودن روزها ما با خواندن نماز ظهر و عصر مشکل داریم چون در آن ساعت از روز ما یا سر کار و یا در مدرسه هستیم و فقط شاید ۲-۳ ساعت برای ادای نماز وقت داریم. شما میتوانید ساعت نمازهای سوئد را در این سایت ملاحظه کنید.
ولی من میخواهم بدانم اگر ماه رمضان در فصل تابستان واقع گردد چگونه باید روزه بگیریم؟ چون در آن صورت ما فقط ۲-۴ ساعت فقط وقت داریم که هم نماز بخوانیم و هم افطار کنیم و سحری بخوریم آن هم بستگی دارد در کجای سوئد زندگی کنیم چون این مشکل در شهرهای شمالی سوئد بیشتر هست.
“در یکی از برنامههایی که از طریقه شبکه جام جم ۱ ایران از طریقه ماهواره پخش میشد، آقایی از سوئد به این برنامه زنگ زد و از روحانی که در این برنامه دعوت کرده بودند، راجع به آب و هوای سوئد به ایشان توضیحاتی دادند و دربارهی رمضان در فصل تابستان در سوئد پرسیدند و راه حلی از این آقا خواستند.حاج آقا گفتند شما طبق طلوع و غروب خورشید باید روزه بگیرید یعنی اینکه شما فقط همان چند ساعتی که خورشید در آسمان نیست وقت دارید افطار کنید و غذا بخورید و مابقی ساعتی را که خورشید دیده میشود را روزه بگیرید”. در آن صورت ما باید تقریبا ۲۰ ساعت یا بیشتر در ۲۴ ساعت روز را روزه باشیم و این غیر ممکن هست و تاثیرات بدی روی بدن و کار انسان میگذارد.
آیا شما هم با گفته این روحانی موافق هستید یا خیر؟ چگونه در تابستان “در اینجا” روزه بگیریم؟
با سلام و تشکر از مکاتبه شما. جواب مسأله ای که بیان کرده اید به علت استنباطی و غیر متعارف بودن آن، بین مراجع محترم تقلید، اختلاف وجود دارد. شما باید بر طبق نظر مرجع تقلید خود عمل کنید.در هر حال ما نظر برخی از مراجع محترم را که در این موضوع از آنان استفتاء کرده ایم، برای شما ارسال می کنیم.
پاسخ های دریافتی این سؤال از دفاتر مراجع معظم تقلید به شرح زیر است:
دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله العالی):
در کتب مختلف فقهی در مواردی که موضوعاتی خارج از متعارف پیدا می شود می گویند باید طبق متعارف عمل گردد مثلا صورت های غیر متعارف را در وضو به اندازه متعارف می شویند و همچنین در ابواب دیگر، بنابراین در مناطقی که روز و شب از حد متعارف خارج می شود باید طبق مناطق متعارف (مانند مناطق معتدله) رفتار کرد، اخیراً از بعضی مناطق فنلاند از ما سوال شده بود که روزها به قدری طولانی است که توان روزه آن را نداریم، ما برای اینکه آنها گرفتار شک و شبهه نشوند افق تهران را انتخاب کردیم، گفتیم در اینجا ساعت پنج بعد از نیمه شب امساک می کنند و ساعت هشت بعد از ظهر افطار، شما هم به وقت محلی ساعت پنج امساک کنید و ساعت هشت افطار.
لذا چنین افرادی عبادات خود را مطابق اوقات شرعی مناطق معتدله ای که تقریباً در یک خط نصف النهار با آنها قرار دارند، بجا آورند.
دفتر حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مدظله العالی):
مکلف باید در مورد اوقات نمازهای یومیه و روزه، همان افق محل سکونت خود را رعایت کند. ولی اگر روزه گرفتن بر اثر طولانی بودن روز، غیر مقدور یا حرجی باشد، ادای آن ساقط و قضای آن واجب است.
دفتر حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مدظله العالی):
در فرض سؤال، به حسب روزهای کوتاه (یک یا دو ساعتی) یا بلند (بیست و دو ساعتی) به وظیفه نماز و روزه عمل نمایید. بلی، در مناطقی که شب و روز مثلاً هر یک شش ماه است ظاهراً عمل طبق اوقات نزدیکترین بلاد کفایت می کند و چنانچه مقدورتان باشد لازم است به بلادی که معمول است مهاجرت نمایید.